ANG SUNDALONG PATPAT
Rio Alma
Unang Pangkat: “Saan ka pupunta, O, Sundalong Patpat,” tanong ng
sampalok. “Saan ka dadalhin ng kabayong payat?” “Hahanapin ko ang nawawalang
ulan,” sagot ng Sundalong Patpat habang inaayos ang papel na sombrero. “Pero
hindi hinahanap ang ulan,” nagtatakang nagkamot ng tuktok ang sampalok.
“Dumarating ito kung kalian gusto.” “Kung gayon, aalamin ko kung bakit matagal
nang ayaw dumalaw ng ulan,” sagot ng Sundalong Patpat at pinatakbo ang kaniyang
kabayong payat.
Ikalawang Pangkat: “Saan ka pupunta, O, Sundalong Patpat,” tanong ng
manok. “Saan ka dadalhin ng kabayong payat?” “Hahanapin ko ang nakalimot na ulan,”
sagot ng Sundalong Patpat habang nagpupunas ng pawis na tumatagaktak. “Pero
hindi hinahanap ang ulan,” nagtatakang tilaok ng manok. “Dumarating ito kung
tinatawagan at dinasalan.” “Kung gayon, aalamin ko kung bakit matagal nang
hindi makarinig ang ulan,” sagot ng Sundalong Patpat at pinatakbo ang kaniyang
kabayong payat.
Ikatlong Pangkat: “Saan ka pupunta, O, Sundalong Patpat,” tanong ng
bundok. “Saan ka dadalhin ng kabayong payat?” “Hinahanap ko ang nawawalang
ulan,” sagot ng Sundalong Patpat habang hinihimas ang kabayong humihingal.
“Matagal nang umalis dito ang ulan,” paliwanag ng kalbong bundok. “Nagtago sa
pinakamataas na ulap.” “Kung gayon, aakyatin ko ang ulap,” sabi ng Sundalong
Patpat at umimbulog agad sa simoy na pumapagaspas.
Ikaapat na Pangkat: “Saan ka pupunta, O, Sundalong Patpat,” tanong ng
ulap. “Saan ka dadalhin ng kabayong payat?” “Hinahanap ko ang nagtatagong
ulan,” sagot ng Sundalong Patpat habang tinatapik ang nahihilong kabayong
payat. “Matagal nang umalis dito ang ulan,” paliwanag ng maputlang ulap.
“Nagtago sa pusod ng dagat.” “Kung gayon, sisisirin ko ang dagat,” sabi ng
Sundalong Patpat at lumundag pabulusok sa mga along nakatinghas.
Ikalimang Pangkat: “Saan ka pupunta, O, Sundalong Patpat,” tanong ng
dagat. “Saan ka dadalhin ng kabayong payat?” “Hinahanap ko ang nagtatagong
ulan,” sagot ng Sundalong Patpat at iwinasiwas ang espadang patpat. “Pero hindi
nagtatago ang ulan,” paliwanag ng nagniningning na dagat. “Ibinilanggo ni
Pugita sa kaniyang mutyang perlas.” “Kung gayon, papatayin ko si Pugita,” sabi
ng matapang na Sundalong Patpat. “Palalayain ko ang ulan.” At sinugod ng
Sundalong Patpat sakay ng kaniyang kabayong payat ang yungib ni Pugita. Nagulat
si Pugita sa biglang pagpasok ng Sundalong Patpat na iwinawasiwas ang espadang
patpat. Nagulat si Pugita sa liksi at lakas ng maliit na Sundalong Patpat.
Nagulat si Pugita sa talim at talas ng kumikislap na espadang patpat.
Una at Ikalawang Pangkat: Mabilis at isa-isang tinigpas ng Sundalong Patpat ang
malalaki’t mahahabang galamay ng mabagal at matabang dambuhala. Isa, dalawa,
tatlo. Apat. Lima. Anim. Pito. Walo! Huli na nang magbuga ng maitim na tinta si
Pugita. Nasungkit na ng Sundalong Patpat ang mutyang perlas na nakapalawit sa
kuwintas ng nalumpong hari ng dagat!
Ikatlo at Ikaapat na Pangkat: Hawak ang perlas, dali-daling sumibad patungong
pampang ang Sundalong Patpat sakay ng mabilis na kabayong payat. Pag-ahon ay
agad niyang ipinukol ang mutyang perlas paitaas, mataas, mataas na mataas,
hanggang umabot sa tiyan ng ulap at sumabog na masaganang ulan.
Ikalimang Pangkat: Nagbunyi ang buong daigdig. Sumupling muli’t naglaro
ang mga damo’t dahon. Nagbihis ng luntian ang mga bukid at bundok. Muling
umawit ang mga ibon at ilog...
Lahat: “Saan
ka pupunta, O, Sundalong Patpat,” tanong ng sampalok. “Saan ka na naman
dadalhin ng kabayong payat?” “Hahanapin ko ang gusi ng ginto sa puno ng
bahaghari,” sagot ng makisig na Sundalong Patpat at pinatakbo ang makisig na
kabayong payat.
LINGGO 3:
ISANG DOSENANG KLASE
NG HIGHSCHOOL STUDENT
HALAW MULA SA LIBRONG ABNKKBSNPLAKO?! NI BOB ONG
Sa mata
ng isang guro, may isang dosenang klase lang ng high school students.
Clowns
– Ang official kenkoy ng klase. May mga one-liner na
gumigising sa lahat pag nagkakaantukan na. Sabi ng ilang teacher, eto raw yung
mga KSP sa klase na dahil hindi naman matalino e idinadaan na lang sa patawa
ang pagpapapansin. Pero aaminin ko walang klaseng walang ganito, at kung meron
man, magiging matinding sakripisyo ang pagpasok sa eskuwela araw-araw.
Geeks
– Mga walang pakialam sa mundo, libro-teacher-blackboard lang
ang iniintindi. Kahit na mainit ang ulo at bad trip ang teacher, ang mga geeks
ang walang takot na lumapit sa kanila para lang itanong kung mag-iiba ang
result ng equation kung isa-substitute yung value ng X sa Y
Holow
Man – May dalawang uri ang HM virus, ang type A at type B. Ang
type A ay ang mga estudyanteng madalas invisible, bakante ang upuan, madalas
absent. Type B naman ang mga mag-aaral na bagama’t present e invisible naman
madalas ang sagot sa mga quiz; hollow ang utak.
Spice
Girls – Barkadahan ng mga kababaihang mahilig gumimik, sabay-sabay
pero laging late na pumapasok ng room pagkatapos ng recess at lunch breack.
Madalas na may hawak na suklay, brush at songhits. Pag pinagawa mo ng grupo ang
isang klase, laging magkakasama sa iisang grupo ang SG.
Da
Gwapings – ang male counterpart ng SG, isinilang sa mundo para
magpa-cute. Konti lang ang miyembro nito, mga dalawa hanggang apat lang, para
mas pansin ang bawat isa. Tulad ng SG, kadalasang puro hair gel lang ang laman
ng utak ng mga DG.
Celebrities
– Politicians, atheletes at performers. Politicians ang mga
palaban na mag-aaral na mas nag-aalala pa sa kalagayan ng eskuwelahan at mga
kapwa estudyante kesa sa grades nila sa Algebra. Athletes ang ilang varsitarian
na kung gaano kabilis tumakbo e ganoon din kabagal magbasa. Performers naman
ang mga estudyanteng kaya lang yata pumapasok sa eskuwela e para makasayaw,
makakanta, at makatula sa stage tuwing Linggo ng Wika. Sa pangkalahatan ang mga
celebrity ay may matinding PR, pero mababang IQ.
Guinness
–Mga record holders pagdating sa persistence. Pilit pinupunan
ng kasipagan ang kakulangan ng katalinuhan. Sila ang kadalasang nagtatagumpay
sa buhay. Masinop sa projects, aktibo sa recitation. Paulit-ulit at madalas
magtaas ng kamay kahit na laging mali ang sagot.
Leather Goods – Mga estudyanteng may maling
uri ng determinasyon. Laging determinado ang mga ito sa harapang pangongopya,
bulgarang pandaraya, at palagiang pagpapalapad ng papel sa teacher. Talo ang
balat ng mga buwaya sa pakapalan.
Weirdos – Mga Problematic students,
misunderstood daw, kadalasang tinatawag na black sheep ng klase. May
kaniya-kaniya silang katangian: konti ang kaibigan, madalas mapaaway, mababa
ang grades, at teacher’s enemy.
Mga Anak ni Rizal – Ang endangered species
sa eskuwelahan. Straight ‘A’ students, pero well rounded at hindi geeks.
Teacher’s pet pero hindi sipsip. Hari ng Math, Science, at English, pero may
oras pa rin para sa konting extra-curricular activities at gimmicks.
Bob Ongs – Mga medyo matalino na medyo
may sayad. Eto ’yung estudyanteng habang nagle-lecture ‘yung teacher e
pinaplano na ’yung librong ipa-publish n’ya tungkol sa classmates n’ya.
Commoners – Mga generic na miyembro ng klase.
Kulang sa individuality at katangiang umuukit sa isipan. Hindi sila kagad napapansin
ng teacher pag absent, at sa paglipas ng panahon, sila ang mga taong unang nakakalimutan
ng mga teachers at classmates nila.
Posibleng
may mga estudyante na ang katangian ay kombinasyon ng mga nabanggit.
Posible
ring hindi lahat ng uring estudyante ay makikita sa iisang klase.
Pp 99-102 ng librong ABNKKBSNPLAko?! Mga Kuwentong
Chalk ni Bob Ong.
LINGGO
4:
SANDAANG DAMIT
NI FANNY A. GARCIA
May isang batang mahirap. Nag-aaral siya. Sa
paaralan ay kapansin-pansin ang kaniyang pagiging walang-imik. Malimit siyang
nag-iisa. Laging nasa isang sulok. Kapag nakaupo na’y tila ipinagkit. Laging
nakayuko, mailap ang mga mata, sasagot lamang kapag tinatawag ng guro. Halos
paanas pa kung magsalita.
Naging
mahiyain siya sapagkat maaga niyang natuklasang kaiba ang kaniyang kalagayan sa
mga kaklase. Ipinakita at ipinabatid nila iyon sa kaniya. Mayayaman sila.
Magaganda at iba-iba ang kanilang damit na pamasok sa paaralan. Malimit nila
siyang tuksuhin sapagkat ang kaniyang damit, kahit nga malinis, ay halatang
luma na, palibhasa’y kupasin at punung-puno ng sulsi.
Kapag
oras na ng kainan at labasan na ng kani-kanilang pagkain, halos ayaw niyang ilitaw
ang kaniyang baon. Itatago niya sa kandungan ang kaniyang pagkain, pipiraso ng pakonti-konti,
tuloy subo sa bibig, mabilis upang hindi malaman ng mga kaklase ang kaniyang
dalang pagkain. Sa sulok ng kaniyang mata ay masusulyapan niya ang mga pagkaing
nakadispley sa ibabaw ng pupitre ng mga kaklase: mansanas, sandwiches, kending
may iba-ibang hugis at kulay na pambalot na palara.
Ang
panunukso ng mga kaklase ay hindi nagwawakas sa kaniyang mga damit. Tatangkain
nilang silipin kung ano ang kaniyang pagkain at sila’y magtatawanan kapag nakita
nilang ang kaniyang baon ay isa lamang pirasong tinapay na karaniwa’y walang palaman.
Kaya
lumayo siya sa kanila. Naging walang kibo. Mapag-isa.
Ang
nangyayaring ito’y hindi naman lingid sa kaniyang ina. Sa bahay ay di minsan o
makalawa siyang umuuwing umiiyak dahil sa panunukso ng mga kaklase, at siya’y magsusumbong.
Mapapakagat-labi ang kaniyang ina, matagal itong hindi makakakibo, at sabay
haplos nito sa kaniyang buhok at paalong sasabihin sa kaniya, hayaan mo sila
anak, huwag mo silang pansinin, hamo, kapag nakakuha ng maraming pera ang iyong
ama, makakapagbaon ka na rin ng masasarap na pagkain, mabibili na rin kita ng maraming
damit.
At
lumipas pa ang maraming araw. Ngunit ang ama’y hindi pa rin nakapag-uwi ng maraming
pera kaya ganoon pa rin ang kanilang buhay. Ngunit ang bata’y unti-unting
nakaunawa sa kanilang kalagayan. Natutuhan niyang makibahagi sa malaking
suliranin ng kanilang pamilya. Natutuhan niyang sarilinin ang pagdaramdam sa
panunukso ng mga kaklase. Hindi na siya umuuwing umiiyak. Hindi na siya
nagsusumbong sa kaniyang ina.
Sa
kaniyang pagiging tahimik ay ipinalalagay ng kaniyang mga kaklase na siya’y
kanilang talun-talunan kaya lalong sumidhi ang kanilang pambubuska. Lumang damit.
Di masarap na pagkain. Mahirap. Isinalaksak nila sa kaniyang isip.
Hanggang
isang araw ay natuto siyang lumaban.
Sa buong
pagtataka nila’y bigla na lamang nagkatinig ang mahirap na batang babaeng
laging kupasin, puno ng sulsi, at luma ang damit, ang batang laging kakaunti
ang baong pagkain. Yao’y isa na naman sanang pagkakataong walang magawa ang
kaniyang mga kaklase at siya na naman ang kanilang tinutukso.
“Alam
n’yo,” aniya sa malakas at nagmamalaking tinig, “ako’y may sandaang damit sa
bahay.”
Nagkatinginan
ang kaniyang mga kaklase, hindi sila makapaniwala.
“Kung
totoo ya’y ba’t lagi na lang luma ang suot mo?”
Mabilis
ang naging tugon niya, “Dahil iniingatan ko ang aking sandaang damit. Ayokong
maluma agad.”
“Sinungaling
ka! Ipakita mo muna sa’min para kami maniwala!” Iisang tinig na sabi nila sa
batang mahirap.
“Hindi
ko madadala rito. Baka makagalitan ako ni Nanay. Kung gusto n’yo’y sasabihin ko
na lang kung ano ang tabas, kung ano ang tela, kung ano ang kulay, kung may
laso o bulaklak.”
At
nagsimula na nga siyang maglarawan ng kaniyang mga damit. Ayon sa kaniya’y may
damit siya para sa iba-ibang okasyon. May damit siyang pambahay, pantulog,
pampaaralan, pansimbahan, at iba pa.
Naging
mahaba ang kaniyang pagkukuwento. Paano’y inilarawan niya hanggang
kaliit-liitang detalye ang bawat isa sa kaniyang sandaang damit. Tulad
halimbawa ng isang damit na pandalo niya sa pagtitipon. Makintab na rosas ang
tela nito na sinabugan ng pinaggupit-gupit na mumunting bulaklak at makikislap
na rosas at puting abaloryo. Bolga ang manggas. May tig-isang malaking laso sa
magkabilang balikat. Hanggang
sakong
ang haba ng damit.
O kaya’y
ang kaniyang dilaw na pantulog na may prutas sa kuwelyo, manggas, at laylayan.
O ang kaniyang puting pansimba na may malapad na sinturon at malalaking bulsa.
Mula noo’y naging kaibigan niya ang mga kaklase. Ngayo’y siya ang nagging
tagapagsalita at sila naman ang kaniyang tagapakinig. Lahat sila’y natutuwa sa
kaniyang kuwento tungkol sa sandaang damit. Nawala ang kaniyang pagkamahiyain.
Naging masayahin siya bagaman patuloy pa rin ang kaniyang pamamayat kahit
ngayo’y nabibigyan nila siya ng kapiraso ng kanilang baong mansanas o sandwich,
isa o dalawang kendi.
Ngunit
isang araw ay hindi pumasok sa klase ang mahirap na batang babaeng may sandaang
damit. Saka ng sumunod na araw. At nang sumunod pa. At pagkaraan ng isang
linggong hindi niya pagpasok ay nabahala ang kaniyang mga kaklase at guro.
Isang
araw ay nagpasya silang dalawin ang batang matagal na lumiban sa klase. Ang
natagpuan nilang bahay ay sira-sira at nakagiray na sa kalumaan. Sumungaw ang
isang babaeng payat, iyon ang ina ng batang mahirap. Pinatuloy sila at nakita
nila ang maliit na kabuuan ng kabahayan na salat na salat sa anumang marangyang
kasangkapan. At sa isang sulok ay isang lumang teheras at doon nakaratay ang
batang babaeng may sakit pala. Ngunit sa mga dumalaw ay di agad ang maysakit
ang napagtuunang-pansin kundi ang mga papel na maayos na maayos na nakahanay at
nakadikit sa dingding na kinasasandigan ng teheras. Lumapit sila sa sulok na
yaon at nakita nilang ang mga papel na nakadikit sa dingding ay ang drowing ng
bawat isa sa kaniyang sandaang damit. Magaganda, makukulay. Naroong lahat ang
kaniyang naikuwento. Totoo’t naroon ang sinasabi niyang rosas na damit na pandalo
sa pagtitipon.
Naroon
din ang drowing ng kaniyang pantulog, ang kaniyang pansimba, ang sinasabi
niyang pamasok sa paaralan na kailanma’y hindi nasilayan ng mga kaklase dahil
ayon sa kaniya’y nakatago’t iniingatan niya sa bahay.
Sandaang
damit na pawang iginuhit lamang.
LINGGO
5:
KUNG BAKIT UMUULAN?
ISANG KWENTONG BAYAN
Noong
unang panahon, wala pang mundo, wala pang araw at buwan, wala pang oras, at
wala pang buhay o kamatayan. Mayroon lang dalawang diyos, si Tungkung Langit, at
ang kaniyang kabiyak na si Alunsina.
“Tingnan
mo, mahal, lilikhain ko ang santinakpan para sa iyo!” pagmamalaking sabi ni
Tungkung Langit.
“Hayaan
mong tulungan kita, kaya ko ring lumikha,” ang sabi ni Alunsina.
“Huwag
kang mag-alala, mahal, ito ang regalo ko sa iyo: ang mga bituin, ang mga planeta,
ang buwan, ang mga ulap, at ang hangin.”
“Pero
makapangyarihan din naman ako, dahil isa akong diyosa,” bulong ni Alunsina. Ngumiti
lang si Tungkung Langit at niyakap si Alunsina. Pagkatapos, tumindig siya nang matikas,
huminga nang malalim, at sumigaw nang pagkalakas-lakas sa kawalan. Lahat ng
sabihin ni Tungkung-Langit ay nagkatotoo. Kumalat ang sinag ng bagong likhang
araw. Kumislap-kislap ang mga bituin. Umikot ang mga planeta at lumiwanag ang buwan.
Humangin nang pagkalakas-lakas.
At
naulit ito nang naulit. Mahal na mahal ni Tungkung Langit si Alunsina, kaya
ayaw niya itong mapagod. Ayaw niyang gumamit ng kahit isang daliri si Alunsina
upang lumikha ng kahit isang bagay.
“Mas
gugustuhin kong maupo ka na lang, magpahinga, at maging maganda,” ang sabi ni
Tungkung Langit kay Alunsina. Ngunit sawa na si Alunsina sa ganoong klaseng buhay.
Naramdaman niyang parang wala siyang silbi bilang diyosa. Gusto niyang lumikha.
“Huwag kang mag-alala,” sabi ni Tungkung Langit sa kaniyang iniibig, “wawakasan
ko ang iyong pagkabagot. Lilikha ako ng... oras!” At nagsimula nga ang oras.
Kasamang
nalikha ng oras ang alaala... at naalala ni Alunsina ang panahong wala pang
laman ang kalawakan, nang hindi siya nakalikha ng kahit ano. “Gusto kong
lumikha!” sabi ni Alunsina. Isang araw, patagong sinundan ni Alunsina si Tungkung
Langit. Nang makita siya ni Tungkung Langit, agad siyang tinanong:
“Bakit
ka narito? Bakit mo ako sinusundan?”
“Gusto
kong lumikha! Diyos din ako tulad mo!” sabi ni Alunsina.
“Nababagot
ka ba uli, mahal? Huwag kang mag-alala, lilikhain ko ang kulog at kidlat para
sa iyo!” Lumiwanag at dumagundong sa buong kalangitan dahil sa kulog at kidlat.
Nagulat ang buong santinakpan. Nagtago ang araw, ang buwan at bituin. Kahit ang
hangin ay tumigil sa pag-ihip! Pero hindi natinag si Alunsina. Nakatayo lang
siya doon, nanonood, nakakunot ang noo.
“Sawa na
akong panoorin ka lang lumikha ng planeta at araw at bituin! Sawa na akong
naririto lang, nakaupo, walang ginagawa! Kaya kong lumikha! Isa rin akong
diyosa!” Pero hindi siya pinakinggan ni Tungkung Langit. Umalis siya at lumikha
pa ng maraming bagay sa kalawakan. Akala niya ay nagpapapansin lang si
Alunsina.
Hindi na
nakayanan ni Alunsina ang lungkot sa kaniyang puso, kaya lumayas siya sa
kanilang tirahan. Pag-uwi ni Tungkung Langit, gulat na gulat siya nang makitang
walang apoy sa kanilang kalan, walang pagkain sa kanilang mesa. At wala na rin
ang kaniyang Alunsina.
“Alunsina!
Alunsina!” Hinanap nang hinanap ni Tungkung Langit ang kaniyang asawa, ngunit
hindi niya ito matagpuan. Tinawag niya nang tinawag ang pangalan ni Alunsina,
ngunit walang binalik ang hangin kundi alingawngaw. Lumipas ang mahabang
panahon, at nagsawa rin sa paglikha si Tungkung Langit. Araw-araw, hinanap ni
Tungkung Langit ang kaniyang iniibig. Ngunit wala siyang nakita.
Isang
araw, sumilip si Tungkung Langit mula sa ilang ulap. Hinawi niya ang mga ulap
at sa kaniyang gulat, naroon ang kaniyang asawang si Alunsina. “Anong ginagawa
mo diyan, mahal? Matagal na kitang hinahanap!”
Tumingala
si Alunsina. Kitang-kita sa kaniyang mukha ang kaligayahang matagal nang
hinahangad ni Tungkung Langit.
“Nilikha
ko ang daigdig. Ang daigdig na may puno at halaman, isda at mga ibon.
Nilikha
ko ang mga bundok, ang langit, ang karagatan. Nilikha ko ang buhay, dahil isa
rin akong diyos.” At nagpatuloy si Alunsinang lumikha.
Nasaktan
si Tungkung Langit. Ang kaligayahang nakita niya sa mukha ng kaniyang asawa ay
hindi dahil sa pagkakita sa kaniya.
Mula
noon, hindi na bumalik si Alunsina sa kalangitan. Paminsan-minsan, sinusubok
siyang pabalikin ni Tungkung Langit sa pamamagitan ng paglikha ng kulog at
kidlat. Ngunit hindi na babalik muli si Alunsina.
Mula
noon, upang mabisita ni Tungkung Langit ang kaniyang dating asawa, kailangan
niyang mag-anyong ulan. Ulan na didilig sa daigdig na nilikha ng kaniyang
iniibig, si Alunsina.
Walang komento:
Mag-post ng isang Komento